Δώσαμε δωρεάν κόλο, όμως θέλουν να πληρώσουμε και… την …βαζελίνη.

Τη διάθεση στον Μορέα ακόμα 75,9 εκατ. ευρώ ως αποζημίωση για τα μειωμένα έσοδά του από τα διόδια, καθώς και 330 εκατ. ευρώ σε βάθος 30ετίας με τη μορφή επιδότησης λειτουργίας, εφόσον τα έσοδα δεν επαρκούν για την αποπληρωμή των δανείων του ιδιώτη - πλέον των 199 εκατ. ευρώ της επιδότησης λειτουργίας που όριζε η αρχική σύμβαση παραχώρησης - είναι οι βασικές παραχωρήσεις του Δημοσίου, στο πλαίσιο της ανασύστασης της σύμβασης παραχώρησης του άξονα Κορίνθου - Τρίπολης - Καλαμάτας - Σπάρτης.

Η «Κ» παρουσιάζει σήμερα αποκλειστικά τη συμφωνία ανασύστασης (restructuring agreement) της σύμβασης παραχώρησης του Μορέα, που πήρε προ μηνός την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Πιο συγκεκριμένα, το Δημόσιο αναλαμβάνει:

• Να διαθέσει στην κοινοπραξία Μορέας 75,98 εκατ. ευρώ, μέρος της διαφοράς ανάμεσα στα πραγματικά έσοδα από τα διόδια και τα εκτιμώμενα, βάσει της σύμβασης. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Μορέας διεκδικούσε 67,7 εκατ. ευρώ περισσότερα.

• Να επιδοτήσει τη λειτουργία του δρόμου με επιπλέον 330 εκατ. ευρώ σε βάθος 30ετίας (όσο διαρκεί η σύμβαση παραχώρησης). Η επιδότηση θα δίνεται για την αποπληρωμή των δανείων του παραχωρησιούχου, εφόσον τα έσοδα είναι μικρότερα από όσα χρειάζεται. Δύο σημεία αξίζει να σημειωθούν: Πρώτον, ότι η πρόσθετη επιδότηση δίνεται πλέον της ήδη συμφωνηθείσας, με την αρχική σύμβαση παραχώρησης, επιδότηση λειτουργίας που φθάνει σε σημερινά χρήματα τα 199 εκατ. ευρώ. Δεύτερον, η πρόσθετη επιδότηση λειτουργίας δεν δίνεται από το Δημόσιο με τη μορφή δανείου προς τον παραχωρησιούχο (έστω με εξαιρετικά ευνοϊκούς όρους), αλλά ως καθαρή ενίσχυση.

• Θα εγγυηθεί προς τους δανειστές τη διάθεση, από τον ιδιώτη, επιπρόσθετου κεφαλαίου 10 εκατ. ευρώ. Αν ο ιδιώτης δεν το καταβάλει τελικά -και κληθεί το Δημόσιο να το αναλάβει- τότε θα το αφαιρέσει από μελλοντικές αποδόσεις του παραχωρησιούχου προς τους μετόχους του.
Επίσης στο πλαίσιο της συμφωνίας, ο παραχωρησιούχος αναλαμβάνει να διαθέσει 10 εκατ. ευρώ επιπλέον (τα οποία, όπως προαναφέρθηκε, εγγυάται το Δημόσιο). Και θα παραιτηθεί από διεκδικήσεις (αποζημίωσης από το Δημόσιο) ύψους 60 εκατ. ευρώ. Τέλος, θα δεχθεί να τεθεί «οροφή» στην απόδοση του κέρδους του (IRR) στο 5%, το χαμηλότερο από τις άλλες παραχωρήσεις. Τέλος, οι ιδιωτικές τράπεζες θα καταβάλουν 40 εκατ. ευρώ λιγότερα, αλλά θα διατηρήσουν τους πολύ χαμηλούς τόκους της αρχικής σύμβασης.
Το ερώτημα βέβαια που ανακύπτει είναι γιατί το Δημόσιο να προστατεύσει τον παραχωρησιούχο, όταν ακόμα και στο ενδεχόμενο χρεοκοπίας του θα έπαιρνε έναν αυτοκινητόδρομο έτοιμο κατά 95% (δηλαδή δεν θα έμενε με εργοτάξια να «χάσκουν» όπως στους άλλους 4 αυτοκινητοδρόμους). Υιοθετώντας πλήρως τις θέσεις του παραχωρησιούχου, το Δημόσιο εκτιμά ότι ο τερματισμός της σύμβασης παραχώρησης με ευθύνη του ιδιώτη θα οδηγήσει το Δημόσιο στην καταβολή αποζημίωσης ύψους 630 εκατ. ευρώ (ή 792 εκατ. ευρώ, αν αποδειχθεί ευθύνη του Δημοσίου).

Υπενθυμίζεται ότι ο Μορέας έχει λάβει στο παρελθόν ως αποζημίωση 68,4 εκατ. ευρώ για καθυστέρηση της έναρξης παραχώρησης και 5,7 εκατ. ευρώ για καθυστερημένη καταβολή δύο δόσεων της χρηματοδοτικής συμβολής. Και μέσω διαιτησίας 9,7 εκατ. ευρώ για απώλεια εσόδων από διόδια (συνολικά 83,8 εκατ. ευρώ). Ο Μορέας ανήκει κατά 72% στον ΑΚΤΩΡ, 15% στην J&R ABAΞ και 13% στην Intracom.
Σύμβαση
Πώς φθάσαμε στην ανασυγκρότηση της μόνης σύμβασης παραχώρησης στην οποία τα έργα δεν σταμάτησαν ποτέ; Σύμφωνα με τον Μορέα, τον Οκτώβριο του 2012 οι τράπεζες (5 ελληνικές, 6 ξένες και η ΕΤΕπ) ζήτησαν από τον Μορέα τη λήψη μέτρων, καθώς τα αναθεωρημένα κυκλοφοριακά τους μοντέλα έδειχναν ότι το έργο θα είχε πρόβλημα. Ο Μορέας προχώρησε σε εξορθολογισμό των εξόδων του και σε κάποιες άλλες κινήσεις, ωστόσο τον Μάρτιο του 2013 (ενόσω βρίσκονταν σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις με τις 4 κοινοπραξίες των «παγωμένων» παραχωρήσεων) οι τράπεζες επανήλθαν και ζήτησαν να δημιουργήσει το Δημόσιο έναν μηχανισμό στήριξης του έργου. Τον Ιούνιο του 2013 τα υπουργεία Οικονομικών και Υποδομών δέχθηκαν το αίτημα των τραπεζών, αλλά τον Νοέμβριο οι τράπεζες σταμάτησαν τη χρηματοδότηση του έργου, καθώς δεν είχαν ικανοποιηθεί τα αιτήματά τους. Ο Μορέας συνεχίζει μέχρι και σήμερα τις εργασίες, με χαμηλούς ρυθμούς.