Ποιος χρηματοδοτεί το ISIS;

Το τρομοκρατικό χτύπημα στο Παρίσι αναζωπύρωσε τη συζήτηση γύρω από το Ισλαμικό Κράτος, το αποκαλούμενο ISIS. Μπορεί οι ειδήσεις από τη Συρία, το Ιράκ και άλλες περιοχές όπου επιχειρεί το Κράτος να αποτελούσαν καθημερινό φαινόμενο, μετά την επίθεση όμως στην καρδιά της Ευρώπης πολλοί αναρωτιούνται για άλλη μια φορά: Πώς ακριβώς κατορθώνει να χρηματοδοτεί η οργάνωση όλες αυτές τις επιχειρήσεις, να συντηρεί το στρατό και να εφοδιάζεται με οπλισμό για να διεξάγει τον πόλεμο; Οι εκτιμήσεις πολλές και αν και καμία από αυτές δεν μπορεί να εξηγήσει απόλυτα το φαινόμενο ISIS, η σύνθεση όλων των παρακάτω ίσως το κατορθώνει.

Για να έχουμε μια σαφέστερη εικόνα της οικονομικής δύναμης που διαθέτουν οι υπεύθυνοι του Ισλαμικού Κράτους, πηγές στο CNN αναφέρουν πως μόνο από τα αποθέματα πετρελαίου στις περιοχές του Ιράκ που έχουν καταλάβει ανέρχεται σε 1 με 2 εκατ. δολάρια την ημέρα, αν και ο αριθμός αυτός δεν επιβεβαιώνεται.

Πετρέλαιο από τις περιοχές που έχει καταλάβει

Οι μαχητές του ISIS δουλεύουν συστηματικά για την ανάκτηση όλο και περισσότερων βαρελιών πετρελαίου, το οποίο και διοχετεύουν στη γύρω αγορά, αλλά και για τις ανάγκες του ίδιου του Κράτους. Πρόκειται για πετρελαιοπηγές που κατέλαβαν στο βόρειο Ιράκ και το βόρειο τμήμα της Συρίας. Όπως αναφέρει το CNN, μέχρι πρόσφατα το πετρέλαιο διοχετευόταν σε περιοχές της νότιας και ανατολικής Τουρκίας, όπου το λαθρεμπόριο καυσίμων είναι μια συνήθης πρακτική. Πηγές μάλιστα αναφέρουν πως το πετρέλαιο αυτό έφτανε ακόμη και στα χέρια Κούρδων ανταρτών, οι οποίοι έχουν βρεθεί απέναντι στους Τζιχαντιστές το τελευταίο διάστημα.

Το ISIS εξάγει αυτή τη στιγμή 9000 βαρέλια πετρελαίου την ημέρα τα οποία διαθέτει προς 25 με 45 δολάρια. Μέρος από αυτό φτάνει σε Κούρδους της μεσαίας τάξης στην Τουρκία, ενώ άλλο αξιοποιείται εντός Συρίας από τους υποστηρικτές του Άσαντ με αντάλλαγμα βαρύ οπλισμό. Όσο κι αν ακούγεται παράδοξο, τα παραδείγματα από πολεμικές συρράξεις έχουν αποδείξει πως οι οικονομικές συναλλαγές ακόμη και μεταξύ των δύο αντιτιθέμενων πλευρών.

Φυσικά, η κυβέρνηση Ερντογάν δηλώνει πως έχει κατορθώσει να αναχαιτίσει αυτές τις συναλλαγές στην επικράτειά της, ενώ και οι δυνάμεις των Αμερικανών που δρουν στο Ιράκ και τη Συρία έχουν κατορθώσει όπως ισχυρίζονται να καταστρέψουν βάσεις αποθήκευσης πετρελαίου της οργάνωσης προκειμένου να ανακόψουν τη χρηματοδότησή της.

Δωρεές φανατικών Μουσουλμάνων από τις πλούσιες χώρες του Κόλπου

Είναι αλήθεια πως ως μονάδες, επιφανείς Μοσυουλμάνοι από τις βυθισμένες στα πετροδόλαρα χώρες του κόλπου έχουν στηρίξει την προσπάθεια δημιουργίας ενός χαλιφάτου στην περιοχή. Πολλοί από αυτούς, σύμφωνα με πηγές του BBC, έφτασαν ακόμη και μέχρι τα σύνορα με την Τουρκία κουβαλώντας τσάντες γεμάτες εκατομμύρια δολάρια, τα οποία έμελλε να δωρίσουν στους μαχητές του ISIS. Πρόκειται για μια πρακτική ιδιαίτερα διαδεδομένη το 2012 και το 2013, το οποίο όμως μοιάζει να έχει "ξεφουσκώσει" καθώς περνά ο χρόνος και περιορίζεται σε ένα πολύ μικρό ποσοστό όσων κερδίζει το ισλαμικό κράτος από διάφορες άλλες δραστηριότητες.

Ο διευθυντής του προγράμματος αντιμετώπισης της τρομοκρατίας στην Ουάσιγκτον Matthew Levitt σημειώνει πως πρόκειται για την πιο "πιο αποτελεσματικά χρηματοδοτούμενη οργάνωση που υπήρξε ποτέ". Ο Levitt που μιλάει στο αμερικανικό δίκτυο CNN είναι ειδικός αναλυτής σε θέματα τρομοκρατίας και επιβεβαιώνει τις αναφορές πως βαθύπλουτοι οπαδοί του εγχειρήματος από χώρες όπως το Κατάρ και το Κουβέιτ φαίνεται να έχουν βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη προκειμένου να χρηματοδοτήσουν το ISIS. 

Η μανία του Κατάρ και της Σαουδικής Αραβίας να πέσει το καθεστώς Άσαντ

Πέραν όμως της άμεσης οικονομικής ενίσχυσης των Τζιχαντιστών, αναλυτές από το BBC σημειώνουν πως τα μουσουλμανικά κράτη του Κόλπου είχαν και ένα ακόμη πολύ σημαντικό συμφέρον από την ανάδυση του ISIS: το χρήμα και την πολιτική επιρροή. Οι θρησκευτικές σχέσεις με ένα ακραίο ισλαμικό στοιχείο που παράλληλα ενεργεί ενάντια στα συμφέροντα του Ιράν, αποτελούν το συνδυασμό που μπορεί να στρέψει την προσοχή και το ενδιαφέρον πολλών από τη Σαουδική Αραβία και τις χώρες τους Κόλπου να αρχίσουν το παιχνίδι με τη φωτιά.

Αν και δύσκολο κάποιος με σώας τα φρένας να μπορέσει να υποστηρίξει τα φρικιαστικά εγκλήματα των Τζιχαντιστών, η ιδέα της εγκαθίδρυσης ενός χαλιφάτου στην περιοχή δεν είναι το ίδιο ενοχλητική. Μπορούμε να ισχυριστούμε πως τα κράτη αυτή στήριξαν ευθέως οικονομικά το Ισλαμικό Κράτος προκειμένου να προωθήσουν τις επιδιώξεις του; Η απάντηση είναι όχι. Όμως, στενόμυαλες πολιτικές γέμισαν το οπλοστάσιο του ISIS με οπλισμό χρηματοδοτημένο από το Κατάρ για παράδειγμα. Αντίστοιχα και η Σαουδική Αραβία διεξήγαγε μια πολιτική με στόχο τους Σιΐτες του Ιράν που ενδεχομένως να γέμισε τα θησαυροφυλάκια των τρομοκρατών με χρήματα ή πολεμοφόδια.

Εδώ πρέπει να σημειώσουμε πως υπό αμφισβήτηση τέθηκαν και σειρά ενεργειών της Τουρκίας, με μεταφορά όπλων και χρημάτων στο Ιράκ μέσω τουρκικών συνόρων και μάλιστα με την υποστήριξη του Κατάρ και της Σαουδικής Αραβίας. Είναι γνωστή η υπόθεση των φορτηγών του τουρκικού στρατού που σύμφωνα με τους επίσημους ισχυρισμούς μετέφερε ανθρωπιστική βοήθεια στη Συρία, ενώ στην πραγματικότητα ήταν φορτωμένα με βαρύ οπλισμό με προορισμό τις περιοχές που έλεγχε το Ισλαμικό Κράτος.

Η προσφιλής εγκληματική δραστηριότητα των μελών του Ισλαμικού Κράτους

Πέραν από τις δωρεές, αλλά και την εκμετάλλευση του μαύρου χρυσού που έπεσε στα χέρια τους μετά την κατάληψη εδαφών σε Συρία και Ιράκ, όλοι όσου συμμετέχουν στο Ισλαμικό Κράτος δεν πρέπει να ξεχνάμε πως είναι μέλη μιας ομάδας που θριάμβευσε ως κομμάτι του οργανωμένου εγκλήματος στην περιοχή. Το ISIS γεννήθηκε από άτομα με έντονα παραβατική συμπεριφορά στις γειτονιές του διαλυμένου Ιράκ, μετά την πτώση του καθεστώτος Σαντάμ Χουσεΐν ως συνέπεια των πολεμικών επιχειρήσεων της Αμερικής και των συμμάχων της. "Θυμηθείτε πως το Ισλαμικό Κράτος η αποκαλούμενη ISIS, είναι μια σύμπραξη του Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ, της ιρακινής Αλ Κάιντα, του δικτύου Ταγουίντ και Ζαρκουάι. Όλες οι οργανώσεις αυτές χρηματοδοτούνταν αρχικά μέσω του εσωτερικού εγκλήματος και παράνομης δραστηριότητας στα σύνορα του Ιράκ" σημειώνει ο Levitt. 

Τα αμέτρητα χρόνια αποσταθεροποίησης της περιοχής, με ευθύνη όλων των "παικτών" στη σκακιέρα της πολύπαθης μέσης Ανατολής, ενίσχυσαν τόσο την αποτελεσματικότητα, όσο και την ευρηματικότητα των μελών της οργάνωσης στο να βρίσκουν τρόπους να εξασφαλίζουν πόρους για να χρηματοδοτούν το σκοπό τους. Φυσικά, όταν από εγκληματική οργάνωση ενός υπό διάλυση κράτους, μετατρέπεσαι στον νούμερο ένα κίνδυνο παγκοσμίως, οι τακτικές και οι ανάγκες αυξάνουν και τα μέσα που μεταχειρίζεται κανείς σε εθνικό επίπεδο δεν αρκούν.

Η οικονομία του πολέμου

Τέλος, φαίνεται πως οι επιτυχημένες πολεμικές επιχειρήσεις των Τζιχαντιστών και η εγκαθίδρυση του κράτους, έχουν δημιουργήσει ένα δίκτυο οικονομίας που αποφέρει επίσης σημαντικά οφέλη. Αν κάποιος επιθυμεί να έχει επιχειρηματική δραστηριότητα εντός των εδαφών του ISIS πρέπει να πληρώσει φόρο. Το ίδιο συμβαίνει και στην περίπτωση που κάποιο φορτηγό επιθυμεί να περάσει από οδικό δίκτυο που ελέγχεται από τους Τζιχαντιστές κοκ.

Το BBC αναφέρει πως το Ισλαμικό Κράτος έχει βάλει τις βάσεις για κρατικές υποδομές, όπως υπουργεία, δικαστήρια και φυσικά σύστημα φορολόγησης. Οι Τζιχαντιστές ανέπτυξαν μια πολύ αποτελεσματική φόρμουλα σε κάθε πόλη και χωριό που κατελάμβαναν. Πρώτο τους μέλημα ήταν να εξασφαλίσουν τις πηγές νερού, τροφοδοσίας και καυσίμων της περιοχής, προχωρώντας σε κεντρική διανομή κάθε αγαθού και καθιστώντας τον τοπικό πληθυσμό και την επιβίωσή του εξαρτώμενο από τη διοίκηση.

Εκείνο που προκύπτει σε κάθε περίπτωση είναι πως οι δεσμοί, αλλά και οι μέθοδοι που μεταχειρίζονται έχουν δημιουργήσει πολλαπλές διαύλους οικονομικής ενίσχυσης που μοιάζουν εξαιρετικά δύσκολα να απομονωθούν και να αποκοπούν. Με άλλα λόγια οι δίοδοι του μαύρου χρυσού, οι πολιτικές εμπάθειες και οι στενόμυαλες πολιτικές ανατολής και δύσης εξέθρεψαν τον ιδανικό "αντίπαλο", τον οποίο τώρα όλοι αφορίζουν, όμως μοιάζει δύσκολο να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά, χωρίς να κινδυνεύσουν και να χαθούν χιλιάδες ζωές αθώων.

 Με πληροφορίες από BBC/CNN

Πούτιν: Το ISIS χρηματοδοτείται από 40 χώρες, ανάμεσα τους μέλη των G20

Η σύσταση και εδραίωση του ISIS σε μυστικό έγγραφο