«ΤουρκοΒουλγαρικά βιολογικά φυτοφάρμακα».

 «Μην ψάχνετε στη διακίνηση ανθρώπων ή ναρκωτικών. Ο μεγάλος τζίρος στο ποτάμι γίνεται με τα φυτοφάρμακα». Πρόσφατες επιχειρήσεις της Οικονομικής Αστυνομίας και διεθνείς εκθέσεις επιβεβαιώνουν ότι  στα ίδια περάσματα από τα οποία περνούν άνθρωποι στον Έβρο, διακινούνται τεράστιες ποσότητες φυτοφαρμάκων.

Πρόκειται για σκευάσματα που έχουν απαγορευτεί στην Ελλάδα εδώ και δεκαετίες, διότι περιέχουν τοξικές και καρκινογόνες ουσίες, όμως καταλήγουν στα ελληνικά χωράφια καθώς είναι πάμφθηνα. Μια δεύτερη κατηγορία είναι τα πλαστά φάρμακα, τα οποία αντιγράφουν τα πιστοποιημένα και είναι εξίσου επικίνδυνα.

Εκτός από τα ελληνο-τουρκικά σύνορα, μια εναλλακτική πύλη εισόδου για τα παράνομα φορτία είναι τα ευρωπαϊκά, ελληνο-βουλγαρικά σύνορα, όπου δεν γίνεται κανένας ουσιαστικός έλεγχος.

Στα τέλη Μαΐου, ομάδα της Οικονομικής Αστυνομίας ακολούθησε φορτηγό από τη Θεσσαλονίκη στην εθνική οδό για Αθήνα. Ο οδηγός σταμάτησε σε τρία διαδοχικά πάρκινγκ μετά την Κατερίνη και ξεφόρτωσε φυτοφάρμακα μέσα σε μεγάλες μαύρες σακούλες. Τα σκευάσματα θα παραλάμβαναν τοπικοί έμποροι, οι οποίοι είχαν κάνει τη συμφωνία με τους αγρότες. Κατασχέθηκαν περισσότερα από 1.041 κιλά σε σκόνη και 143 λίτρα παράνομων γεωργικών φαρμάκων, περίπου 20.000 ευρώ και χειρόγραφες σημειώσεις με παραγγελίες και πληρωμές. Σημειωτέον, στο ίδιο φορτηγό βρέθηκαν επίσης οκτώ σκύλοι, οι οποίοι θα πωλούνταν παράνομα, δείγμα ότι το δίκτυο είχε μια σειρά από ενδιαφέροντα. Λίγες ημέρες αργότερα, η Europol ανακοίνωσε τα αποτελέσματα της τρίμηνης πανευρωπαϊκής επιχείρησης με την κωδική ονομασία Silver Axe για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου φυτοφαρμάκων. Συνολικά κατασχέθηκαν 1.346 τόνοι - ή αλλιώς 458 πισίνες ολυμπιακών διαστάσεων, όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά. Μια παλιότερη έρευνα του Γραφείου Πνευματικής Ιδιοκτησίας της ΕΕ για τις παράνομες αντιγραφές φυτοφαρμάκων αναφέρει ότι οι εγκληματικές οργανώσεις κερδίζουν κατά μέσο όρο 70 ευρώ για κάθε κιλό που διακινείται. Σύμφωνα με την ίδια έκθεση, τα παράνομα σκευάσματα αποτελούν το 13,8% της ευρωπαϊκής αγοράς. Στην Ελλάδα, το αντίστοιχο ποσοστό είναι το υψηλότερο μεταξύ των 28 κρατών, φθάνοντας στο 18,7%.

Τον περασμένο Μάρτιο, αστυνομικοί στη Βόρεια Ελλάδα εντόπισαν δύο αποθήκες με λαθραία γεωργικά φάρμακα. Η ποσότητα ήταν πολύ μεγάλη: 6,7 τόνοι λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων σε σκόνη, 4,1 τόνοι σε υγρή μορφή, 180 κιλά χύμα φυτοφαρμάκων, ετικέτες, δοχεία και ένα μηχάνημα για τη σφράγιση των συσκευασιών. Και στις δύο πρόσφατες μεγάλες κατασχέσεις, τα φυτοφάρμακα είχαν εισαχθεί από Τουρκία και Βουλγαρία. Αστυνομικοί είπαν στο VICE ότι οι δύο υποθέσεις δεν σχετίζονται. Ο βασικός ισχυρισμός των συλληφθέντων είναι ότι τα φυτοφάρμακα περιέχουν τις ίδιες ουσίες με εκείνα που πωλούνται νόμιμα στην Ελλάδα και ότι σε τελική ανάγνωση, η παρανομία αφορά αγορανομικές διατάξεις και όχι λαθρεμπόριο.

Την ίδια στιγμή, Έλληνες αγρότες αδιαφορούν για τα σκευάσματα που ρίχνουν στα χωράφια τους και κατ’ επέκταση για τα αγροτικά προϊόντα που καταλήγουν στο πιάτο μας. Έχουν εντοπιστεί περιπτώσεις στις οποίες χρησιμοποιήθηκε το Προπανίλ, επικίνδυνο φυτοφάρμακο που έχει απαγορευθεί και δεν κυκλοφορεί στην ελληνική αγορά. Σε αποθήκες αγροτών μπορείς να βρεις σήμερα μέχρι και παραθείο, ακόμη και DDT, δηλητήρια που έχουν απαγορευτεί εδώ και δεκαετίες.

Τα κυριότερα παράνομα φυτοφάρμακα που χρησιμοποιούνται στην Ελλάδα περιέχουν τις δραστικές ουσίες Propoxur, Simazine, Chlorpyrifos, Carbendazim, Triazo-phos, Disulfoton-sulfotone, Sebuthylazine, Terbuthyla-zine, Atrazine, Atrazine-desethyl, Bensulfuronmethyl, Metobro-muron, Rotenone, Rimsulfuron. Όλα τα παραπάνω θεωρούνται ύποπτα για την εμφάνιση καρκίνου, καρδιαγγειακών και νευρολογικών παθήσεων, και γι' αυτό αποσύρθηκαν.

Τα περισσότερα φυτοφάρμακα παρασκευάζονται στην Κίνα και μεταφέρονται χύμα, σε τσουβάλια και βαρέλια, στην Τουρκία. Συσκευάζονται σε δοχεία, πάνω στα οποία τοποθετούνται πλαστές ετικέτες γνωστών εταιρειών, όπως Syngenta, BASF, DuPont, Dow κ.ά. Οι έλεγχοι στους Κήπους και τις Καστανιές, τα δύο τελωνεία στα ελληνο-τουρκικά σύνορα, είναι πιο εντατικοί σε σχέση με το «ευρωπαϊκό» πέρασμα στο Ορμένιο, στα σύνορα με τη Βουλγαρία. Από τα τελωνεία εκτιμάται ότι περνούν μικρές ποσότητες, που μπορούν να κρυφτούν σε πορτ-μπαγκάζ αυτοκινήτων. Πηγές στον Έβρο λένε ότι τα μεγαλύτερα φορτία περνούν από αφύλακτα σημεία στο ποτάμι, τα ίδια περάσματα των λαθρομεταναστών.

Από την άλλη, στη Βουλγαρία κυκλοφορούν φάρμακα που έχουν απαγορευτεί στην ΕΕ. Έχουν το μισό κόστος των αντιστοίχων που κυκλοφορούν στην Ελλάδα και επιπλέον, οι αγρότες τα γνωρίζουν και τα εμπιστεύονται. «Σε πόλεις της Βόρειας Ελλάδας και της Θεσσαλίας μοιράζονται κατά καιρούς τιμοκατάλογοι καταστημάτων από τη Βουλγαρία και τη Βόρεια Μακεδονία, με φθηνά φάρμακα, απαγορευμένα στη χώρα μας αλλά δοκιμασμένα προ της απαγόρευσής τους από τους αγρότες», μου είχε πει παλιότερα βαμβακοπαραγωγός στη Θεσσαλονίκη.

Το 2019 εντοπίστηκαν στην Ελλάδα φυτοφάρμακα με ουγγρική και μολδαβική ετικέτα, τα οποία έφεραν εμπορικό σήμα που κυκλοφορεί στην Ελλάδα, ωστόσο από την ανάλυση των δειγμάτων διαπιστώθηκε ότι περιείχαν επιπλέον χημικές ουσίες που δεν αναγράφονταν στη συσκευασία. Πιο ειδικά, η μία από τις τρεις βασικές δραστικές ουσίες δεν είχε εγκριθεί προς κυκλοφορία στην ΕΕ από τις αρμόδιες ελεγκτικές Αρχές.

Πηγή: vice.com